Miejsce realizacji: Apteka Muzeum (Apteka Muzeum)
Adres: Lublin, ul. Grodzka 5a

Muzealnictwo "aptekarskie" określane także muzealnictwem "farmaceutycznym"  rozwija się w Europie od drugiej połowy XIX wieku, początkowo tworzone przez prywatnych kolekcjonerów, z czasem stając się odrębną dziedziną nauki. W 1881 roku historycy farmacji Ernest Sulimczyk Świeżawski i Kazimierz Wenda podjęli inicjatywę na rzecz tworzenia muzeum zabytków aptekarskich na ziemiach polskich. Takie inicjatywy podjęto w kolejnych latach w Warszawie, w Krakowie, we Lwowie, Łodzi, Częstochowie, Wilnie i Poznaniu, Bydgoszczy, a także w Lublinie. Ich celem stało się zbieranie i dokumentowanie zabytków związanych z historią aptekarstwa polskiego. Kulturę dawnych aptek tworzyły tradycje zielarskie i ludowe, znaki alchemiczne, egzotyczne surowce kolonialne, meble apteczne w różnych stylach (barok, empire, biedermeier), naczynia apteczne - dzieła europejskich manufaktur. Ważnym elementem tradycji naukowej muzealnictwa farmaceutycznego jest gromadzenie wiedzy o  dawnych  surowcach   leczniczych  pochodzenia  roślinnego, mineralnego i zwierzęcego (w tym ludzkiego, np. tłuszcz ludzki). Dokumentują one również historię historycznych utensyliów laboratoryjnych, w których wykorzystywano moździerze, prasę, filtry, kapsułki do pozłacania pigułek, drażetki-karki, krajalnice do rozdrabniania ziół itd.). W bibliotekach muzealnych przechowywane są starodruki (np. grecko/łacińskie wydanie dzieł wszystkich Hipokratesa, średniowieczne i wczesnonowożytne podręczniki aptekarskie, oficjalne i nieoficjalne lekospisy, zielniki, rękopiśmienne aptekarskie manuały). 

Opowieść o dawnych aptekach jest jednak przede wszystkim inspirującą wędrówką w przeszłość, która pozwala zrozumieć fundament filozofii procesu leczenia jakim jest znaczenie atmosfery ozdrowieńczej (aura curae). Aura dawnych aptek mogła mieć wpływ na niemedyczne okoliczności wspomagających kurację i pozytywne nastawienie pacjenta i jego przekonanie o skuteczności stosowanej terapii. Od czasów średniowiecza rola aptek była bardzo istotna.  W aptecznych laboratoriach rozwijała się także wiedza, która doprowadziła do rozwoju chemii.

Zapraszamy na projekt naukowy połączony z wystawą stałej ekspozycji Apteki Muzeum w Lublinie. Muzeum istnieje od 1988 roku, zajmuje dwie sale. W pierwszej urządzona została sala ekspedycyjno-recepturowa. Znajdują się w niej stylowe meble z II poł. XIX wieku. Wśród nich szafa ekspedycyjna z półkami, oszklona szafka biblioteczna oraz stół ekspozycyjny. A na szafkach znajdują się pojemniki i opakowania. W ich skład wchodzą naczynia ze szkła kryształowego, mlecznego, kolorowego, butelki, słoiczki o różnych kształtach i ciekawych zdobieniach z łacińskimi nazwami przechowywanych w nich półproduktów do wytwarzania leków. W naczyniach drewnianych przechowywano zioła i substancje pochodzenia zwierzęcego, w ceramicznych - olejki, w szklanych i fajansowych – pozostałe składniki leków, w tym narkotyki i trucizny. Oprócz pojemników wyeksponowane są sprzęt laboratoryjny i narzędzia apteczne. Wśród nich można znaleźć m.in. destylarki, inhalatorki, moździerze, saturator, zestaw do wykonywania pigułek oraz gilotynki. Druga sala jest rekonstrukcją izby o charakterze laboratoryjno-magazynowym. Znajduje się w niej bogata kolekcja wag. W muzeum znajduje się także ekspozycja dawnych recept, etykiet naklejane na gotowe leki i inne dokumentów używanych w aptekarstwie.