Miejsce realizacji: Wydział Filologiczny i Wydział Historii i Archeologii (112B NH)
Adres: Lublin, Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4a

Najdawniejszą opowieść dotycząca Lublina znamy z Kroniki polskiej mistrza Wincentego Kadłubka (ok. 1205). Jest to fabuła o charakterze bajecznym, wpisująca się w biografię legendarnego władcy Lechitów Lestka II. Jej treścią jest odniesienie skonstruowanej przez Wincentego polskiej „prehistorii” do słynnych dziejów antycznego imperium rzymskiego. Dzieje się to za sprawą przedstawienia postaci Lestka II jako władcy, który pokonał samego Juliusza Cezara, by następnie stać się jego sojusznikiem i ostatecznie – znów wrogiem. Przywódca Lechitów poślubia siostrę rzymskiego władcy a ta zakłada miasta Lubusz i Lublin. Mimo późniejszej modyfikacji ich nazw, mają być one odniesieniem do postaci Juliusza i Julii, tłumaczy Wincenty Kadłubek.

Opowieść Wincentego jest przykładem narracji czyniących z Cezara założyciela różnych miast europejskich. Uzasadnieniem jej wprowadzenia do kroniki jest praktyka etymologizowania – wyprowadzania z językowych treści danego wyrażenia różnych informacji (również o charakterze historycznym) za sprawą określonego rozumienia tych treści. Warto jednak podkreślić, że Wincenty raczej nie tyle bezwstydnie „spreparował” fabułę o Lestku, Juliuszu i Julii, co raczej działał zgodnie z szeroko rozpowszechnioną w swoich czasach praktyką intelektualną. Objaśnienie etymologii dwóch wspomnianych wyżej miast jako odniesień do rzymskiej historii mogło mu się wręcz narzucać. Świadczy o tym dobrze choćby obfitość przypadków dostrzegania śladów Cezara przez średniowiecznych w nazwach miejscowych na terenie Anglii i Szkocji. Ze historiografii tego drugiego kraju z okresu XIV w. pochodzi też ciekawy przykład ukazujący wykorzystanie osoby Cezara w sposób podobny do tego, znanego z Kroniki polskiej. Słynny człowiek staje się więc postacią, w odniesieniu do której historycy okresu wieków średnich konstruują chwalebną przeszłość swoich nacji.

____________________________

Źródło zdjęcia: archiwum prywatne.